Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, trong 8 tháng đầu năm 2014, xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc tiếp tục đạt được tốc độ tăng trưởng khá cao. Theo đó, kim ngạch xuất khẩu trong 8 tháng qua đạt xấp xỉ 9,8 tỉ USD, tăng 15,2% so với cùng kỳ năm 2013.
Còn theo số liệu thực tế từ Tổng cục Hải quan, trong tháng 7, kim ngạch xuất khẩu sang Trung Quốc đạt 1,2 tỉ USD, nâng tổng kim ngạch xuất khẩu trong 7 tháng lên đến 8,57 tỉ USD, tăng 16,97% so với 7 tháng của 2013.
Trong tháng 8 vừa qua đã có thông tin Trung Quốc chính thức cấm nhập gạo qua tiểu ngạch. Theo báo cáo riêng vừa công bố về thị trường Trung Quốc, Bộ Công Thương cho rằng, điều này đã có ảnh hưởng tuy nhiên không nghiêm trọng tới hoạt động xuất khẩu gạo của nước ta sang thị trường này. Nhu cầu của các nước khác như Malaysia, Indonesia và Philippines, vẫn khá cao, và Việt Nam không phụ thuộc vào việc xuất khẩu gạo sang Trung Quốc.
Đáng chú ý, xuất khẩu cao su trong 8 tháng năm 2014 đã giảm mạnh 41,14% so với 8 tháng của năm 2013, xuống mức 367,05 triệu USD. Thị trường xuất nhập khẩu mặt hàng cao su thiên nhiên giữa các doanh nghiệp, thương gia Việt Nam và Trung Quốc ở các cửa khẩu phía Bắc đã lại “đóng băng” trong trung tuần tháng 8.
Có thể thấy trong thời gian qua, kim ngạch nhóm hàng nông - lâm - thủy sản chiếm khoảng 30-31% trong tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang Trung Quốc, tiếp đến là nhóm hàng khoáng sản chiếm tỉ trọng 20-21%; nhóm hàng hóa trung gian (như sợi, da, nguyên liệu giấy…) chiếm tỉ trọng 32,5%, còn lại là nhóm hàng hóa chế biến, chế tạo.
Trong kim ngạch xuất khẩu hàng chế biến chế tạo, thì phần lớn (trên 75%) là các hàng hóa gia công xuất khẩu, giá trị gia tăng nhận được từ xuất khẩu hàng hóa này rất thấp. Mặt hàng xuất khẩu là khoáng sản (dầu thô, than đá), hay các sản phẩm trung gian, như: nguyên liệu giấy, sợi, da, đều là những sản phẩm hiện tại Việt Nam không khuyến khích xuất khẩu nhằm phục vụ cho chiến lược nội địa hóa và phát triển sản xuất trong nước.
“Như vậy, mặc dù trong thời gian tới, nếu có khó khăn trong quan hệ thương mại do dư địa và những biến động khó lường về kinh tế và chính trị, thì mức độ ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế của Việt Nam không lớn. Nhìn từ góc độ tích cực, thì đây lại là cơ hội giúp Việt Nam tái cấu trúc thị trường và mặt hàng xuất khẩu theo hướng có lợi” – Bộ Công Thương nhận định.
Trong 4 tháng còn lại của năm 2014, Bộ Công Thương ước tính kim ngạch xuất khẩu sang Trung Quốc tiếp tục duy trì trong khoảng 1,25-1,3 tỉ USD/tháng, đạt 5-5,2 tỉ USD.
Như vậy, cả năm 2014, tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa sang thị trường này hoàn toàn có thể đạt được mục tiêu đề ra là 15 tỉ USD.
